ಶ್ರೀ ಗೋಪಾಲದಾಸರ ರಚನೆ , ರಾಗ: ಕಾಂಬೋಧಿ
ಧ್ರುವತಾಳ
ಹರಿಯ ಭಕುತನಾಗು ಹರುಷದಿಂದಲಿ ಇನ್ನು
ಹರಿಯನ್ನೆ ತಿಳಿಯೊ ಸರ್ವಾಂತರದಿ
ಧರಣಿ ಆಕಾಶ ಸಲಿಲ ಗಿರಿ ಅಗ್ನಿ ವಾಯು ಮಿಕ್ಕ
ತರಣಿಯಲಿನ್ನು ಬಿಡದೆ ಹರಿಯು ಇಪ್ಪ
ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಅವರವರ ಗುಣ ಕರ್ಮಾದಿಗಳೆಲ್ಲ
ಹರಿಯೆ ವ್ಯಕುತಿ ಮಾಡಿ ಕೊಡುತಲಿಪ್ಪ
ಹರಿ ನಡೆದಂತೆ ನಡೆವದು ಈ ಜಗವೆಂದು
ಅರಿಯೊ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮನದೀಶಗೆ
ಸಿರಿ ಅಜಭವಾದ್ಯರು ಹರಿಗೆ ಪರಿವಾರವೆಂದು
ತರತಮ್ಯ ಮುಖ್ಯ ಮೂರುತಿಗಳ ಗುಣಿಸು
ಎರಡು ದಾರಿಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಯೋಚಿಸುತ್ತ
ಸ್ಥಿರ ಅಸ್ಥಿರ ಆವದೆಂದು ನೋಡು
ಸುರಯಾನ ಪಿತುರಯಾನ ಪರಿಪರಿ ಮಾರ್ಗವುಂಟು
ಅರಿಯೊ ನಿನಗೆ ಮುಖ್ಯ ಸುರಮಾರ್ಗವು
ಬರಿದೆ ಕರ್ಮಠ ಜನರು ಎರಗೋರು ಪಿತರಯಾನ
ಸ್ಥಿರವಲ್ಲ ಅದರಿಂದ ದೊರೆತ ಫಲವು
ಪರಮ ಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪಥವ ಯೈದುವಂಥ ವಿ –
ವರವ ಪೇಳಲೇನು ಹರಿಯ ಪ್ರೇರಣೆಯಂತೆ
ಪರಮದಯಾಳು ಶ್ರೀಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲನ್ನ
ಕರುಣ ಸಂಪಾದಿಸುವ ಭಕ್ತರಿಗೆ || ೧ ||
ಮಠ್ಯತಾಳ
ಏಕಪತ್ನೀ ವ್ರತವು ಜೋಕೆಯಿಂದಲಿ ಮಾಡು
ಕಾಕು ಆಗದಿರು ಕಂಡವರಿಗೆಲ್ಲ
ವ್ಯಾಕುಲವನು ಬಿಡು ವ್ಯಾಜ್ಯ ರಹಿತನಾಗು
ಸ್ವೀಕರಿಸು ಇನ್ನು ಸಿದ್ಧವಾದುದನ್ನು
ಬೇಕು ಎಂದೆನಿಸಿಕೊ ಭಕ್ತ ಜನರಿಗೆ
ನೀಕರಿಸು ನೀಚ ವಿಷಯಗಳೆಲ್ಲ
ಪಾಕಶಾಸನವಿನುತ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲ
ಸಾಕುವನು ನಿನ್ನ ಸರ್ವಸ್ಥಳದಲ್ಲಿದ್ದು || ೨ ||
ರೂಪಕತಾಳ
ಗುಪ್ತದರ್ಚನೆ ಮಾಡು ವ್ಯಾಪ್ತನಾದ ಹರಿಯ
ಆಪ್ತರೊಳು ಕೂಡಿ ಆಲೋಚಿಸಿ
ಶಪ್ತವ ಮಾಡು ಒಬ್ಬರ ಸಂಗವಲ್ಲೆಂದು
ತಪ್ತ ಶೀತಕ್ಕಿನ್ನು ಸಮನು ಆಗು
ಕ್ಲಿಪ್ತ ಬಿಡದು ಎಂದು ಸುಖದುಃಖಗಳನ್ನುಂಡು
ತೃಪ್ತಿಬಡಿಸು ನಿನ್ನ ಮನದಿ ಹರಿಯ
ಸಪ್ತತ್ರಯಕುಲ ನಿನ್ನದುದ್ಧಾರವಾಗೋದು
ಆಪ್ತವಾದ ತತ್ವ ಅರಿದುಕೊ ನೀ
ಸುಪ್ತಿ ಜಾಗ್ರತಿ ಸ್ವಪ್ನಾವಸ್ಥಿ ಕರ್ಮ ನಿ –
ರ್ಲಿಪ್ತ ಮಾರ್ಗ ಪಿಡಿದು ಹರಿಗರ್ಪಿಸು
ಸಪ್ತದ್ವಯ ಭುವನೇಶ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲ
ಕುಪ್ತರೊಳು ನಿನ್ನ ಕೂಡಿಸದಲೆ ಪೊರೆವ || ೩ ||
ಝಂಪೆತಾಳ
ದರಿದ್ರನೆನಿಸಿಕೊ ಭಿನ್ನ ವಿಷಯ ಉಂಬಲ್ಲಿ
ಸಿರಿವಂತನೆನಿಸಿಕೊ ನಿನ್ನ ಸುಖ ನೀನುಂಡು
ಹೊರಗಿನ ವಿಷಯಗಳ ಕಂಡು ಮೋಸಹೋಗದೆ
ಎರಡು ನಿನಗೆ ಮುಖ್ಯವಿಷಯ ಶ್ರೀಹರಿಯೆಂದು
ದೊರೆವದಕೆಮಗೆ ಈ ಸಾಧನುಪಾಯ
ಗುರುದ್ವಾರ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಘಳಿಸು
ಎರಡು ಗುಣ ನಿನಗಿಂದಧಿಕರ ಮೊದಲು ಮಾಡಿ
ಪರಮೇಷ್ಠಿ ಪರಿಯಂತ ತರತಮ್ಯನುಸಾರ
ಅರಿದು ಅವರವರ ಪ್ರಸಾದ ಘಳಿಸಿ
ದೊರೆವದು ನಿನಗೆ ಇದರಿಂದ ಸುಫಲವು
ಪರಮದಯಾಳು ಸಿರಿ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲನ್ನ
ಚರಣ ಸಾಧಿಸುವರ್ಗೆ ಇದೆ ಇದೆ ಮಾರ್ಗ || ೪ ||
ತ್ರಿಪುಟತಾಳ
ಇಂದ್ರಿಯಗಳೆಂಬವು ನಿನ್ನ ಸುಖವು ಬಡಿಸು
ಬಂದಿಲ್ಲ ನೋಡು ನೀ ಗೋಳಕ ಚಿಂತಿಸೆ
ಅಂದ ಬಡಲಿ ಬೇಡ ಅಭಿಮಾನ ಮದದಿಂದ
ಕುಂದು ಮಾಡೋದು ನಿನ್ನಾನಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಇನ್ನು
ಬಂದ ಬಂದಂತೆ ವಿಷಯಗಳಿಗೆಳೆದೊಯಿದು
ತಂದಿಪ್ಪವು ಪುನಃ ಜನನ ಮರಣಗಳು
ದ್ವಂದ್ವ ಜೀವರುಗಳು ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಆಗಿ
ಒಂದೊಂದು ಇಂದ್ರಿಯಲಿಪ್ಪುವರು
ಚೆಂದದಿ ತ್ರಿವಿಧ ಜೀವರ ಗತಿ ಅರಿತು ಮು –
ಕುಂದ ಕರ್ಮಗಳ ಮಾಡಿಸಿ ಫಲವನ್ನು
ತಂದೀವ ತತ್ವಾಭಿಮಾನಿಗಳಲ್ಲಿದ್ದು
ಇಂದಿರಾಪತಿ ನಿರ್ದೋಷನಾಗಿ
ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲದೆ ಸರ್ವೋತ್ತಮ ಹರಿ
ಯೆಂದು ನಿನ್ನ ಮನದಿ ನಿಂದಿರಿಸು
ಇಂದ್ರಿಯ ನಿಯಾಮಕ ದೈವ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲ
ಬಂಧಕ ತರಿದು ಭಕುತನೆಂದೆನಿಸುವಾ || ೫ ||
ಅಟ್ಟತಾಳ
ಯಾಚನೆಯನು ಮಾಡು ಉಚರಲ್ಲಿ ಪೋಗಿ
ಯೋಚಿಸಿ ಹರಿಯಲ್ಲಿ ಆಚಾರ ಮಾರ್ಗದಿ
ನೀಚಗತಿಗೆ ಕೈಯ್ಯ ಚಾಚಿ ಕುಗ್ಗದೆ ಕಾ –
ಲೋಚಿತವೆನ್ನದೆ ಸೂಚನೆಯಿಂದಲಿ
ನಾಚಿಕೆಯನು ಬಿಟ್ಟು ನಾಚದೆ ಅವರಲ್ಲಿ
ಆಚರಣೆಯು ಮಾಡು ವಾಚಾಮನ ಕಾಯಾ
ನೀಚ್ಯಾಸಂಗವೆಂಬ ಶೌಚಶುದ್ಧಿಯನ್ನು
ಉಚ್ಚಸಂಗ ಉದಕ ಆಚಮನವು ಮಾಡು
ಶ್ರೀಚಕ್ರಧರನ ನೀ ವಿಚಾರಿಸುವ ತತ್ವ
ಯೋಚನೆಯನ್ನು ಮಾಡು ಭೂಚಕ್ರದೊಳಗೆಲ್ಲ
ಕೀಚಕಾರಿಗೀಶ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲ ನ್ನಾ –
ಲೋಚನೆ ಮಾಡನ್ಯಾಲೋಚನೆಯನು ಬಿಟ್ಟು || ೬ ||
ಆದಿತಾಳ
ಧನದ ಒಳಗೆ ಧನ ಹುಡುಕು
ಗುಣಗಳೊಳಗೆ ಗುಣಿಯ ಹುಡುಕು
ವಿನಯದೊಳಗೆ ವಿನಯ ಹುಡುಕು
ಧಣಿಗಳೊಳಗೆ ಧಣಿಯ ಹುಡುಕು
ಎಣಿಸಿ ನಾನಾಗುಣ ಶಕುತಿಯು ಮನಸಿನಲಿ
ನೆನೆದು ನೆನೆದು ತನುವಿನಾಶೆ ತೊರೆದು ದುಷ್ಟ –
ಗುಣ ಅಂಕುರ ಒಣಗಿಸಿನ್ನು
ವನಜನಾಭನೆಂಬ ಸುಖ ಗುಣಾಂಬುಧಿಯ ಸ್ಮರಿಸಿ
ಗುಣತ್ರಯದ ಕರ್ಮಬೀಜವು ದಹನವು ಮಾಡು ಜ್ಞಾನದಿಂದ
ಘನಮಹಿಮ ಚೆಲುವ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲನು ತನ್ನ
ನೆನೆದ ಹಾಗೆ ಎಲ್ಲ ನಿನ್ನ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸುವ || ೭ ||
ಜತೆ
ಭಕುತ ಭಕುತನಾಗು ಶಕುತ ನಾನಲ್ಲವೆನ್ನು
ಮುಕುತಿದಾಯಕ ಗೋಪಾಲವಿಠ್ಠಲ ಒಲಿವಾ ||
SrI gOpAladAsara racane , rAga: kAMbOdhi
dhruvatALa
hariya BakutanAgu haruShadiMdali innu
hariyanne tiLiyo sarvAMtaradi
dharaNi AkASa salila giri agni vAyu mikka
taraNiyalinnu biDade hariyu ippa
sthiravAgi avaravara guNa karmAdigaLella
hariye vyakuti mADi koDutalippa
hari naDedaMte naDevadu I jagaveMdu
ariyo muKyavAgi manadISage
siri ajaBavAdyaru harige parivAraveMdu
taratamya muKya mUrutigaLa guNisu
eraDu dAriya mArgavannu yOcisutta
sthira asthira AvadeMdu nODu
surayAna piturayAna paripari mArgavuMTu
ariyo ninage muKya suramArgavu
baride karmaTha janaru eragOru pitarayAna
sthiravalla adariMda doreta Palavu
parama j~jAnigaLu pathava yaiduvaMtha vi –
varava pELalEnu hariya prEraNeyaMte
paramadayALu SrIgOpAlaviThThalanna
karuNa saMpAdisuva Baktarige || 1 ||
maThyatALa
EkapatnI vratavu jOkeyiMdali mADu
kAku Agadiru kaMDavarigella
vyAkulavanu biDu vyAjya rahitanAgu
svIkarisu innu siddhavAdudannu
bEku eMdenisiko Bakta janarige
nIkarisu nIca viShayagaLella
pAkaSAsanavinuta gOpAlaviThThala
sAkuvanu ninna sarvasthaLadalliddu || 2 ||
rUpakatALa
guptadarcane mADu vyAptanAda hariya
AptaroLu kUDi AlOcisi
Saptava mADu obbara saMgavalleMdu
tapta SItakkinnu samanu Agu
klipta biDadu eMdu suKaduHKagaLannuMDu
tRuptibaDisu ninna manadi hariya
saptatrayakula ninnaduddhAravAgOdu
AptavAda tatva ariduko nI
supti jAgrati svapnAvasthi karma ni –
rlipta mArga piDidu harigarpisu
saptadvaya BuvanESa gOpAlaviThThala
kuptaroLu ninna kUDisadale poreva || 3 ||
JaMpetALa
daridranenisiko Binna viShaya uMballi
sirivaMtanenisiko ninna suKa nInuMDu
horagina viShayagaLa kaMDu mOsahOgade
eraDu ninage muKyaviShaya SrIhariyeMdu
dorevadakemage I sAdhanupAya
gurudvAra prasAdavannu GaLisu
eraDu guNa ninagiMdadhikara modalu mADi
paramEShThi pariyaMta taratamyanusAra
aridu avaravara prasAda GaLisi
dorevadu ninage idariMda suPalavu
paramadayALu siri gOpAlaviThThalanna
caraNa sAdhisuvarge ide ide mArga || 4 ||
tripuTatALa
iMdriyagaLeMbavu ninna suKavu baDisu
baMdilla nODu nI gOLaka ciMtise
aMda baDali bEDa aBimAna madadiMda
kuMdu mADOdu ninnAnaMda vyaktige innu
baMda baMdaMte viShayagaLigeLedoyidu
taMdippavu punaH janana maraNagaLu
dvaMdva jIvarugaLu aBimAnigaLu Agi
oMdoMdu iMdriyalippuvaru
ceMdadi trividha jIvara gati aritu mu –
kuMda karmagaLa mADisi Palavannu
taMdIva tatvABimAnigaLalliddu
iMdirApati nirdOShanAgi
saMdEhavillade sarvOttama hari
yeMdu ninna manadi niMdirisu
iMdriya niyAmaka daiva gOpAlaviThThala
baMdhaka taridu BakutaneMdenisuvA || 5 ||
aTTatALa
yAcaneyanu mADu ucaralli pOgi
yOcisi hariyalli AcAra mArgadi
nIcagatige kaiyya cAci kuggade kA –
lOcitavennade sUcaneyiMdali
nAcikeyanu biTTu nAcade avaralli
AcaraNeyu mADu vAcAmana kAyA
nIcyAsaMgaveMba SaucaSuddhiyannu
uccasaMga udaka Acamanavu mADu
SrIcakradharana nI vicArisuva tatva
yOcaneyannu mADu BUcakradoLagella
kIcakArigISa gOpAlaviThThala nnA –
lOcane mADanyAlOcaneyanu biTTu || 6 ||
AditALa
dhanada oLage dhana huDuku
guNagaLoLage guNiya huDuku
vinayadoLage vinaya huDuku
dhaNigaLoLage dhaNiya huDuku
eNisi nAnAguNa Sakutiyu manasinali
nenedu nenedu tanuvinASe toredu duShTa –
guNa aMkura oNagisinnu
vanajanABaneMba suKa guNAMbudhiya smarisi
guNatrayada karmabIjavu dahanavu mADu j~jAnadiMda
Ganamahima celuva gOpAlaviThThalanu tanna
neneda hAge ella ninna anuBavakke kANisuva || 7 ||
jate
Bakuta BakutanAgu Sakuta nAnallavennu
mukutidAyaka gOpAlaviThThala olivA ||
Leave a Reply